Mediacja to sądowa lub pozasądowa polubowna metoda rozwiązywania sporów, w której profesjonalny mediator pomaga stronom w komunikacji i wypracowaniu satysfakcjonującego porozumienia. Prowadzi się ją w oparciu o zlecenie lub umowę o mediację (zamiast / przed wszczęciem postępowania sądowego) albo na mocy postanowienia sądu o skierowaniu stron do mediacji (w trakcie postępowania sądowego). Wszczęcie mediacji przerywa bieg terminu przedawnienia. Z przebiegu mediacji mediator spisuje protokół. Mediację zakończoną porozumieniem wieńczy pisemna ugoda, którą sąd na wniosek którejkolwiek ze stron zatwierdza klauzulą wykonalności. Taka ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem.

DOKUMENTY - przed mediacją należy zebrać całą, dostępną dokumentację, która może być pomocna w sprawie (głównie umowy, faktury, rachunki, jak również korespondencję, która miała miejsce po zaistnieniu sporu, itp.); to przede wszystkim dokumenty będą stanowiły o szansie na dochodzenie roszczeń albo obronę przed nimi; dla mediatora warto przygotować osobne pismo, którego celem będzie zapoznanie go ze sprawą.

STRATEGIA - przystępując do mediacji należy przemyśleć silne i słabe strony swojej sytuacji, sprecyzować swoje wstępne stanowisko, a nadto zwrócić uwagę na oczekiwania – własne oraz (a nawet przede wszystkim) drugiej strony; korzystne jest rozważenie kilku potencjalnych opcji rozwiązań (w tym uwzględnić opcje poza-finansowe); takie wstępne propozycje będą stanowiły doskonały punkt wyjścia dla poszukiwania obopólnie akceptowalnej ugody;

• Przed konfliktem sądowym można, a nawet należy zabezpieczyć się skutecznie już na etapie podpisywania umowy z kontrahentem. Środkiem służącym temu celowi jest tzw. „klauzula mediacyjna”, zgodnie z którą strony zobowiążą się do skorzystania z mediacji przed skierowaniem sprawy do sądu. Dzięki temu droga sądowa nie będzie zamknięta, ale akcent zostanie położony na polubowne, szybkie i sprawne załatwienie sporu, co jest nie do przecenienia przy prowadzeniu działalności gospodarczej.
• Zaleca się, aby już na etapie komponowania klauzuli mediacyjnej uzgodnić osobę mediatora, co pozwoli oszczędzić sporów w tym zakresie. Najlepiej zdecydować się na stałego mediatora wpisanego na listę prowadzoną przez Prezesa danego Sądu Okręgowego, którego wykształcenie i specjalizacja pozwolą profesjonalnie prowadzić mediację.

Oto przykładowa treść klauzuli mediacyjnej, którą można wkomponować w dowolną umowę:

„W przypadku zaistnienia pomiędzy .............................. i .............................. jakiegokolwiek sporu dotyczącego zawarcia, obowiązywania, wykładni lub sposobu wykonania niniejszej umowy, Strony zobowiązują się do zastosowania w pierwszej kolejności mediacji, przed wniesieniem sprawy do właściwego sądu. [Strony zgodnie wskazują .............................. - stałego mediatora sądowego, jako mediatora właściwego dla prowadzenia przedmiotowej mediacji.] Jeżeli mediacja nie przyniesie satysfakcjonującego rozwiązania sporu, każda ze stron może wnieść sprawę do sądu powszechnego."